twitter
Ölüm kuyulary 1996´da açyldy ve örtüldü
Silopi asit kuyularynda kazy yapylmasyny sa?layan avukat Tahir Elçi: ´A?iret reisi ve korucuba?y Osman Demir´in bir yakynynyn JYTEM´ce öldürülmesi üzerine kuyular 1996´da açyldy. Ancak kar?yla?ylan korkunç manzara ve o tarihteki psikolojik ortam nedeniyle üzeri yeniden kapatylyyor. Tanyklar var.´
 |
Ölüm kuyulary ilk 1996´da açyldy ancak üstü örtüldü
Silopi asit kuyularynda kazy yapylmasyny sa?layan avukat Tahir Elçi: ´A?iret reisi ve korucuba?y Osman Demir´in bir yakynynyn JYTEM´ce öldürülmesi üzerine kuyular 1996´da açyldy. Ancak kar?yla?ylan korkunç manzara ve o tarihteki psikolojik ortam nedeniyle üzeri yeniden kapatylyyor. Tanyklar var.´
Silopi Cumhuriyet Ba?savcyly?y´nyn 10 gündür ölüm kuyularynda yürüttü?ü kazylar tamamlandy. 3 kuyudan; kemik parçalary, bir kafatasy, elbise parçalary ve dü?ümlü ip gibi materyaller bulundu. Yyllardyr JYTEM tarafyndan öldürülen insanlaryn bu kuyulara atyldy?y iddiasy var. Peki, bu kemiklerin kimlere ait oldu?u nasyl tespit edilecek? Yakynlary kaybedilenler ne yapmaly? JYTEM sorgularynda kaybedilen insanlar gerçekten bu kuyulara my atyldy? Ba?ka nerelere gömüldüler? Y?te bu sorulary ölüm kuyularyny açtyran isim olan avukat Tahir Elçi´ye sorduk. Elçi, 1992´den bu yana neredeyse bütün ya?amyny kayyplar ve davalaryna adamy? durumda. Ylk önce Ergenekon´da da yargylanan emekli albay Arif Do?an´yn aralarynda yer aldy?y sanyklar hakkynda ölümlerle ilgili JYTEM davasynyn açylmasyny sa?lady. Elçi, ?imdi Ergenekon´da yargylanan JYTEM´cilerin Güneydo?u´daki faili meçhul cinayetlerden de yargylanmasy için çaba sarf ediyor. En büyük yakynmasy ise ölüm kuyularynda bulunan kemiklerin medyada yeterince yanky bulamamasy. Haksyz da sayylmaz ?ili´de toplu mezarlar açyldy?ynda bütün dünya basynynda yer almy?ty.
Kuyulary açtyran avukatsynyz. Kemik çykmasyny bekliyor muydunuz? Sinan Tesisleri denilen yerde açylan kuyularda JYTEM tarafyndan öldürülmü? insanlara ait ceset veya kalyntylaryn bulunaca?yny bekliyordum. Bu tesislerin hemen arkasyndaki Doruklu köyünden bir müvekkillim 1994- 1995 yylynda bu tesisin bahçesindeki kuyunun üzerinde yapylan JYTEM infazlaryyla ilgili tanykly?yny anlatmy?ty. Köylüler, yaz ak?amlary damda otururken JYTEM´in infaz timine ait bir otomobil, ana yoldan saparak ve zikzaklar çizerek tesisin arkasyndaki kuyunun ba?yna gidiyor, 1-2 silah sesinden sonra otomobil ayny hyzla yeniden ana yola girip uzakla?yyor. Bu syklykla tekrarlanyyor.
Kimse bakmamy? my bu tarihe kadar? 1996´da açylyyor. Ancak kar?yla?ylan korkunç manzara ve o tarihteki psikolojik ortam nedeniyle üzeri yeniden kapatylyyor. Tanyklar var.
Nasyl açylyyor bu kuyu? Korucuba?y ve a?iret reisi Osman Demir´in bir akrabasy, JYTEM´ce öldürülüp bu kuyuya atylyyor. Ama Demir´in adamlary, JYTEM´cileri takip ediyor. Sonra bu kuyu açylyyor, 5-6 ceset çykartylyyor. Ama baktylar ki, cesetlerin sonu yok, kuyu hemen geri kapatylyyor. Bu kuyular faili meçhul cinayetlerin simge ve sembolü.
Kuyularyn açylyp cesetlerin çykartylmasyyla ilgili o dönemde yasal bir i?lem yapylyyor mu? Hayyr. Ama kuyularyn açylmasynyn tanyklary ?imdi bunlary savcyya anlatacak.
Kaç ki?inin cesedi kuyularda olabilir? Hepsi kuyularda olmazsa da, Silopi ve Cizre´de kimli?i saptanmadan gömülen ya da halen kimsesizler mezarly?ynda bulunan yüzlerce cesetten söz etmek mümkün. 1990´larda JYTEM infaz gruplary tarafyndan tek tek veya bazen birkaç ki?i toplu olarak alynyp götürülen ki?iler öldürüldükten sonra kimliklerinin te?hisine yarar her türlü e?yalary alynarak cesetleri byrakylyyordu. Daha sonra bir ?ekilde resmi makamlar cesetleri alyp 3 gün morgda beklettikten sonra, yakynlary sahip çykmayynca kimli?i belirsiz olarak gömülüyordu. O yyllarda öyle korkunç ve deh?et bir hava hakimdi ki kimse korkudan ?u ceset yakynyma ait diyemiyordu. Kimli?i belirsiz olarak gömülecek cesedin normal ?artlarda otopsi i?lemi syrasynda te?hise olanak verecek ?ekilde foto?raflanmasy, bunlaryn dosyaya konulmasy ve belediyenin, mezaryna bir numara verilmesi gerekiyordu. Ama bunlaryn hiçbiri yapylmady.
Bir de ölüm tarlalary var
Güneydo?u´da Silopi´den ba?ka bu ?ekilde ba?ka kuyular veya ´JYTEM mezarly?y´ diyebilece?imiz yerler var my? JYTEM´in öldürdü?ü bütün sivilleri kuyulara veya Tuncay Güney´in dedi?i gibi asit kuyularyna atty?yny zannetmiyorum. Güney, biraz abartyyor. JYTEM, o tarihlerde o kadar rahat, gün ortasynda insanlary evlerinden, i?yerlerinden insan alyp götürüyordu ki, sorguladyktan sonra öldürüp, sa?a-sola atyyordu. Bölgedeki herhangi bir kuytu yer JYTEM´in infaz etti?i insanlaryn cesetlerini byrakty?y nokta olabilir. Ölüm tarlalary var. Aslynda Güneydo?u´nun neredeyse her yerle?im biriminde bir kimsizler mezarly?y var; Cizre´de, Diyarbakyr Mardinkapy´da... Her bayram ve cuma ak?amlary insanlar mezarlyklara gidip ölülerini ziyaret eder, dua okur. Ardyndan bir de kimsesizler mezarly?ynyn ba?yna gidip, orada dua okur. Bu gelenek haline geldi.
Cinayetler en çok nerelerde i?leniyordu? Özellikle Diyarbakyr ve Silopi´de yo?unla?ty. JYTEM ekibi, Diyarbakyr´dan birini alyp cesedini Cizre veya Silopi yakynlaryna atyyor, Cizre´den aldy?yny da getirip Diyarbakyr JYTEM de sorgulayyp Diyarbakyr, Elazy? veya ?anlyurfa civaryna atyyordu. Diyarbakyr´da gözaltyna alynan Murat Aslan´yn cesedi Abdülkadir Aygan´yn beyanlary üzerine Silopi BOTA? Karakolu´nun yakynynda bulundu. Cizre´de alynan Yzzettin Acet ve Emin Kaynar ise ?anlyurfa synyrlary içinde kafalaryna kur?un sykyldyktan sonra, üzerlerine benzin dökülerek yakyldy. Bunlaryn belgesi, delili ve dosyasy var. Ama ne yazyk ki bu güne kadar bu olaylarla ilgili kayda de?er bir soru?turma yapylmady. Adli ve idari makamlar, Güneydo?u´da bir tavuk çalyndy?ynda gösterdikleri hassasiyeti ve ciddiyeti insanlaryn kafalaryna kur?un sykylyp, yakylmasyna kar?y göstermediler.
Bolu-Düzce-Sapanca´daki cinayetlerdeki gibi ölüm üçgeni var my? Var. Diyarbakyr-Cizre- Silopi güzergahy. . Bu güzergah 1987´ye, JYTEM´in kurulu?una kadar uzanmaktadyr. JYTEM´in ilk faal grup komutanlyklary ve timlerinin bulundu?u bölge Diyarbakyr ve Silopi´dir. Ahmet Cem Ersever ve Arif Do?an, buralarda faaliyet yürütüyordu. Benim müdahil avukat oldu?um JYTEM davasynda müvekkillerimin üç yakyny 1989´da Cem Ersever ve Arif Do?an´yn talimatyyla gözaltyna alyndyktan sonra Silopi JYTEM´ de sorgulanyyor, ardyndan Ydil´de kur?una diziliyor. Y?te o günün JYTEM liderlerini bugün Ergenekon soru?turmasynyn önemli aktörleri olarak görüyoruz. Bütün bu olaylar, belgeler ve dosyalar incelendi?inde Ergenekon soru?turmasynyn JYTEM´i de kapsamadan sa?lykly yürümeyece?i ortada. 20 yyldyr süren JYTEM soru?turmasyna, bir hukuk devletinde olmasy gereken asgari özen gösterilseydi, 2003- 2004 yyllarynda darbe planlary bu kadar rahat yapylamazdy.
Bulunan kemikler ve kafatasyyla ilgili yasal prosedür ne olacak? Bulunan parçalar büyük ihtimalle kayyp insanlara ait. Ama yine de bu kemik ve bulgular savcylyk tarafyndan kayda geçirildikten sonra bu hafta öncelikle nitelik saptamasy için Adli Typ´a gönderilecek. Buluntular insana my yoksa ba?ka bir canlyya my ait? Sonrasynda da bu kemiklerden elde edilecek örnekler ile kayyp yakynlaryndan alynacak kan örneklerinin kar?yla?tyrylmasy yoluyla DNA incelemesinin yapylmasy gerekiyor. Öldürülen insanlarla ilgili ne foto?raflama ne de numaralandyrma yapylmady?y için bu tespit zor olacak.?imdi biri gelip Yakynymyn ?u kimsesizler mezarly?ynda bulundu?unu dü?ünüyorum dese te?his yapmak neredeyse olanaksyz olacak.
Kayyp aileleri ne yapmaly? Çok sayyda kayyp yakyny bir süre önce Silopi Cumhuriyet Ba?savcyly?y´na ba?vurmu?tu zaten. Ama, savcyly?yn ça?rysyny beklemeden de bulunan bulgularyn yakynlaryna ait olup olmady?ynyn saptanmasy için kan örneklerinin alynmasyny istemelerinde yarar var.
Sizin avukatly?ynyzy yapty?ynyz kaç faili meçhul dosya var? Devletin görünen resmi güçlerince, örne?in üniformaly birliklerinin sorumlu oldu?u ölümleri bu kategoriye koymuyorum. Sivil görevliler ile onlarla birlikte olan itirafçy ve di?er sivillerden olu?an infaz gruplarynyn yani JYTEM´in öldürdü?ü ve kaybetti?i 50 ki?iden söz edebilirim.
Arif Do?an´yn da sanyk oldu?u JYTEM davasy ne a?amada? Olaylaryn ba?lady?y tarihten neredeyse 20 yyl sonra, davanyn açyldy?y tarihten 10 yyl sonra, daha yeni yetkili ve görevli mahkeme belirlendi. Mahkeme, en son Ergenekon iddianamesini istedi, ayryca JYTEM konusunda Hanefi Avcy´nyn dinlenmesi ve Arif Do?an´la ilgili ikinci iddianamenin de incelenmesi konularynda duru?ma arasynda bir karar vermek üzere oturumu erteledi. Edirne Emniyet Müdürü Hanefi Avcy, mutlaka dinlenmeli. Çünkü o döneme Diyarbakyr Ystihbarat Daire Müdürü´ydü. Her ?eyi biliyor. Diyarbakyr´daki JYTEM ana davasyndaki belgelerde Avcy´nyn çok ?ey bildi?i görülüyor. Bunlaryn bir kysmyny da Susurluk´ta anlatty zaten.
Silopi asit kuyulary man?etlerimiz
(16 Mart 2009)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:
Ecevit Kylyç - Tahir Elçi röpörtajy, Sabah
http://www.kontrgerilla.com/mnsetgoster.asp?haber_no=467
